Taart

Niets is zoveel waard als taart.


Opgebaard lag hij daar met de stilte nog doodser om hem heen. Wachtend op wat? Slechts afscheidname restte het corps. Troost of bezinning voor hen die in hun leven kennis hadden aan de overledene. Bloemen, een woord of een muzikale omlijsting zou hen vandaag bij de verwerking kunnen helpen. Standaard maar niet minder wenselijk misschien.

Toen mijn vader stierf speelde dit scenario niet. Vader was in de nacht over gestorven en moeder zelf was het die mij de volgende ochtend informeerde. Vader de "machtige eik" bleek geveld. Niet onrespectvol bedoeld, maar voor de natuurmens die hij gedurende zijn gehele leven was geweest is geen ander metafoor beter op zijn plaats. Met het grootste geduld en al zijn liefde probeerde hij me altijd van alles bij te brengen. Proefondervindelijk wel te verstaan. Hij werd ook gelauwerd om zijn brede kennis van zaken . Vader bezat a.h.w. een instante " Google-machine" . Hij was een levend lexicon. Pas later wordt je je daarvan bewust. Welk kind wacht nu op doorlopend onderricht. En nu....nu zou ik vragen hebben...aan hem kon ik ze niet meer stellen. Vader lag in ZIJN bed, in ZIJN kamer, maar niet in ZIJN huis.


(Mijn ouders hadden na jaren van eindjes aan elkaar knopen, zich eindelijk uit de financiële misère weten te verheffen. Nog geen vetpot maar door verkoop van grond kon een nieuw stenen huis worden verwezenlijkt. Feit in een notendop. Sindsdien ging het ook stukje bij stukje slechter met vader. Leeftijdsverschil van 28 jaar met dat van moeder begon te werken. Ze hadden het er soms allebei te kwaad mee. De aanvankelijke verstandelijke vriendschapsband, altijd aanwezig, kreeg het te verduren. Juist door diezelfde zielsverwantheid gaf vader moeder "terug" aan de wereld. Zij moest verder, hij niet meer; al sprak hij nooit over een komend afscheid. Hun samenzijn moest nog worden gerekt. Mijn zusje , nog zeer jong, verdiende nog het recht op een moeder én een vader. Moeder liet ook geen moment onbenut om haar dat niet te bieden wetende dat de natuur zich niet laat foppen. Ze heeft dat altijd goed gedaan, opvoeding van zus. En dacht voorruit, waarbij hernieuwd zoeken en vinden van een andere partner tweeledig zou moeten werken....geen simpel gegeven. Moeder is daarin wel geslaagd. Ze had een weduwnaar op basis van briefwisseling geselecteerd voor nadere kennismaking en zo geschiedde het dat Nico zijn opwachting mocht maken. En het was vanaf dat eerste moment dat er een klik ontstond tussen mijn zusje en Nico, sindsdien altijd zo gebleven.

Vader was vertrokken. Bij mijn aankomst bleken de broers van moeder al aanwezig. Steun is goed.Wel raar om als een soort van verlate gast deze setting te betreden. Na elkaar vluchtig wat troost te hebben geboden opperde moeder dat ik wellicht nog even alleen met vader zou willen zijn en in afwachting van de begrafenisondernemer kon dat dan nu het beste plaatsvinden. Ik liep de slaapkamer binnen. De drempel bleek niet spreekwoordelijk te "hoog" waarom ook?..."dood" ......net zo natuurlijke als het leven zelf toch? We sterven vanaf het moment dat we geboren worden.

Bleek en rustig lag hij onder de dekens; ik wist zeker dat moeder hem respectvol en liefdevol toonbaar had willen laten doen liggen.
Je begint een gesprek met je dierbare, nu een monoloog weliswaar, maar toch....een eerste aanzet tot verdrietverwerking. Toch die schrik...bloed dendert door je kop....droge lippen .....en slikken lukt niet. "Kom Ton verman je! Lukt je wel" zou hij me bemoedigend hebben toegesproken ware het niet dat het nu hemzelf betrof.
Papa "Sensei".....ik kan je niets meer vragen, maar zeggen nog wel. En in dat even heeft hij mij aangehoord, het was goed....goede reis pap....nature calls...jouw ding.

Er werd aangebeld en een keurig geklede vreemdeling maakte zijn opwachting. Mr. Undertaker...(take them under) . Eerst orde op zaken stellen....kort troostend gesprek met de partner van de overledene, vaststellen welke wensen er zijn inzake begrafenis/crematie, (kortom alles tussen het toonbaar maken van de overledene en de feitelijke ter aarde bestelling c.q. crematie in ) en het niet onbelangrijke detail....de betaling van dit alles. Heeft men zich verzekerd en is deze dekkend genoeg? Benodigde papieren die konden uitwijzen hoe vader verzekerd was m.b.t. overlijden waren nog niet gevonden en eigenlijk rees het vermoeden dat er zelfs geen verzekering hiervoor was afgesloten. Nu niet het moment om kasten binnenstebuiten te keren. Betaling zou geregeld worden en de oudste broer van moeder wilde zich garant stellen voor kosten. Latere zorg....de zorg van nu gold voor de overledene en diens verwanten. Woord was aan de " deskundige" op dit gebied.
Hoe kleedden we het aan? Niet zo gesteld die vraag maar in principe wel het vertrekpunt.....naar waar? Waarheen leidt de weg die wij moeten gaan?....een onzinnige vraag....antwoord krijg je niet en het geheel is onontkoombaar.

Vader was geen religieus mens meer werelds en zo stelde hij wetenschap en natuurkrachten op een hoger plan .Hij respecteerde een ieder en diens geestelijke overtuiging maar ging persoonlijk niet in op het " zweverige ". Maar na zijn dood wilde hij wel begraven worden. Zonder poeha...gat in de grond achter de hulstbomen ahw.
En nu zat er in de huiskamer een "verkoper" van omhulsels en entourage, een voorganger in droefenis, een dirigent wiens taak het was een amateurorkest te leiden naar een premièrewaardig niveau.
Zijn dirigentstokje , lees "catalogus voor een geslaagde uitvaart" , deed de ronde...Werkelijk alles stond er in. Oké de wens om begraven te worden dus....' welnu mevrouw....' zich tot moeder richtend... 'welke kist lijkt u geschikt voor de uitvaart van uw man'?....Nooit een gespreksonderwerp geweest, nog nooit bij stilgestaan ook ...en om nu lukraak oftewel prijsraak een keuze te moeten maken?....Moeder's oudste broer wie zich ook al had opgeworpen als financiële backup, nam ook nu het heft in handen en gebaarde de begrafenisondernemer hem te volgen naar de serre alwaar deze zaken tussen hen konden worden besproken. Boodschap "Eenvoud & Kostenbesparend". Ik had geen aandeel in die kostumering voor het hiernamaals, nee mij wachtte een schonere meer dankbare taak....ik mocht tezamen met de begrafenisondernemer vader wassen en kleden alvorens hij vanuit huis werd opgehaald. Vader werd direct van huis uit begraven.
Een "open-dichtje" kenden ze ook maar al te goed in de uitvaartbranche....het zou een koude teraardebestelling worden waarbij de aanwezigen ahw doodser zouden blijken dan de overledene.

De "BO" gaf de aanwijzingen die ik nauwgezet bevolgde inzake het wassen en kleden van vader. Voor hem routine voor mij eenmalig. Vader had 's nachts zijn gebit niet in en met een ingevallen mond kon hij zeker niet toonbaar genoeg worden bevonden. De B.O. gaf uitleg dat het terugplaatsen van een gebit bij een overledene een hardhandige handeling is en dat
die doorgaans niet werd verricht in aanwezigheid van een dierbare. Maar ik had mezelf overtuigd verklaard tot assistent en bleef.
Vader liep ook nergens voor weg.

"Uitvaart"......uitzwaaien, wegvaren,behouden vaart, vaarwel....
Onbekende bestemming en onbekende toekomst. Zo hadden naasten vroegertij vanaf de kade de zeevarenden uitgewuift .....dat is gebleven....en zo zwaaien naasten ook hun overleden dierbare uit, een laatste eer.

"Laarmanshoek" de bestemming...Bos in ontginning om ook aan deze vorm van bemensing plaats te kunnen bieden
" De machtige eik" op weg naar verse grond.
Traditioneel in een zwarte limousine en dito volgauto.Familie en belangstellenden volgen met eigen vervoer. In de volgauto zaten we bijeen bedroefd en stil schreiend totdat ons dochtertje van 5 hardop sprak, zich richtend naar haar oma..." Wel een mooie auto Oma" en vervolgens.." maar hij gaat niet hard hoor". Een moment waarop je het kind zo zou willen kussen. Een lach op ons aller gezicht, een zonnestraaltje wat doorbreekt.

Bij de beste wil van de wereld kan ik me niets gedetailleerds meer herinneren eenmaal op de begraafplaats aangekomen. Raar, maar waar. Misschien het dogma behorend bij "next of kin"
Aanwezenden hadden allen een roos die op de kist kon worden gelegd. Een verbintenisrite, een moment van eenheid en overpeinzing. Vader werd begraven.

Niemand sprak nog een laatste woord; kon het niet of was niet voorbereidt. IK ...had dat moeten doen...IK ....heb het niet gedaan.
Jarenlang heeft dat nog door mijn hoofd gespeeld. Een gemiste kans?....een schuldgevoel?...ja vooral dat laatste pap...je verdiende beter; immers mooie en fijne herinneringen ten over. Ik koester ze hoor, ze zitten in me....maar net op dat éne moment er geen één hardop te kunnen memoreren.....pijnlijk.
Dus ja....zoals we daar allen stonden waren we doodser dan jij nu, aan het einde van jouw "rijke" betekenisvolle leven.

Een gat in de grond....een koud kaal veld en mijn gedachten dwalen af naar "ons" eigen veldje waar de was altijd werd opgehangen aan de lijnen tussen de spanpalen. Jij met de volle waskorf en ik in jouw kielzog op weg er naar toe. Het mooiste moment brak aan wanneer de was eenmaal hing, dan zette je me in de lege wasmand en tilde me als een Goliath met mand en al op je schouder om weer huiswaarts te lopen. Dat spannende moment was voor het kleine hummeltje dat ik was het grootste goed Pap!

Kijkend vanuit dat "kraaiennest" kon ik de hele wereld aan.
Ik de avonturier..maar jij mijn held.

En nu met een brok in mijn keel maar niets in mijn mond...het is goed....
Taart!.... niets te vieren , maar nu even die bom zoetigheid waarop gedachten mogen verdwijnen...